Mikrobiom to zbiór mikroorganizmów, które zamieszkują nasz organizm, a w szczególności układ trawienny. Jego skład oraz funkcje różnią się na poszczególnych etapach naszego życia. Jak o niego dbać u noworodka, a jak u dorosłego człowieka?
Mikrobiom u niemowląt
Jelita noworodka już podczas porodu zaczynają zasiedlać bakterie. Rodzaj porodu ma tu ogromne znaczenie – dzieci rodzące się podczas porodu naturalnego będą miały mikrobiom zbliżony do mikrobiomu układu rodnego matki, natomiast te po cesarskim cięciu będą miały mikrobiom podobny do mikrobiomu skóry matki.[1]
W pierwszych dniach życia, mikrobiom u niemowląt jest jeszcze ubogi i mało zróżnicowany. Jednak z biegiem czasu, szczególnie w pierwszych trzech latach życia[2], mikrobiom jelitowy u dziecka bardzo dynamicznie się rozwija, stając się bardziej złożony i zróżnicowany. Dieta (czyli to, czy dziecko jest karmione piersią czy mlekiem modyfikowanym), antybiotyki, interakcje z otoczeniem czy nawet rodzaj żywienia matki w czasie ciąży, mają wpływ na kształtowanie się jego mikrobiomu.
Mikrobiom dorosłego człowieka
Gdy wchodzimy w dorosłość, nasz mikrobiom staje się bardziej stabilny niż u niemowląt. Składa się z wielu gatunków bakterii, które mają różne funkcje, takie jak m.in. pomoc w trawieniu czy ochrona przed patogenami.[3] Chociaż mikrobiom dorosłego człowieka jest bardziej stabilny, nie oznacza to, że nie ulega zmianom.
Czynniki takie jak dieta, styl życia, leki czy choroby, mogą wpływać na jego skład. Tak więc nawet w dorosłym życiu, nasz mikrobiom jest plastyczny i można go kształtować, choć jest to trudniejsze niż w przypadku niemowląt. W dorosłym życiu najważniejsze jest niezakłócanie równowagi mikrobiomu.
Negatywnie na mikrobiom wpływa stres, brak snu, dieta bogata w przetworzone jedzenie czy używki. Jakiekolwiek zakłócenia w równowadze mikrobiomu mogą prowadzić do problemów zdrowotnych, takich jak choroby przewodu pokarmowego, alergie czy zaburzenia odporności.[4]
Porównanie mikrobiomu niemowląt oraz dorosłych
Podstawową różnicą między mikrobiomem jelitowym dziecka a mikrobiomem dorosłego człowieka jest różnorodność żyjących w nim bakterii. W pierwszych trzech latach życia mikrobiom jelitowy u dziecka ulega największym zmianom i tak naprawdę dopiero się kształtuje do stanu, który będzie towarzyszył człowiekowi przez większość jego życia.
W wieku dorosłym mikrobiom jest bardziej stabilny niż mikrobiom u niemowląt, ale nadal podlega on pewnym zmianom. W miarę dorastania i nabywania nowych doświadczeń, nasz mikrobiom ewoluuje, dostosowując się do naszych potrzeb oraz do zmieniającego się otoczenia. Dbałość o zdrowie mikrobiomu, niezależnie od wieku, jest kluczem do utrzymania dobrej kondycji i ogólnego zdrowia organizmu.
Bibliografia:
[1] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8294792/
[2] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8936143/
[3] https://www.hsph.harvard.edu/nutritionsource/microbiome/#:~:text=In addition to family genes,of microbiota in the intestines