Mikrobiom, czyli zbiór mikroorganizmów wraz ich genomem, żyjących w naszym ciele[1], odgrywa kluczową rolę w naszym zdrowiu, wpływając na trawienie, odporność, a nawet nastrój. Jego różnorodność i równowaga są niezbędne dla utrzymania dobrego stanu zdrowia. W kontekście rosnących problemów z otyłością pojawia się pytanie, czy mikrobiom osób z prawidłową masą ciała różni się od mikroflory osób z otyłością? I co powoduje, że pojawia się nadwaga?
Dlaczego każdy z nas ma inny mikrobiom?
Mikrobiom każdego człowieka jest unikatowy, podobnie jak odciski palców. Różnice te wynikają z wielu czynników, takich jak dieta, styl życia, ekspozycja na mikroorganizmy w pierwszych latach życia czy fakt karmienia piersią. Indywidualne różnice w mikrobiomie mają bezpośredni wpływ na zdrowie człowieka, wpływając na przyswajanie składników odżywczych a nawet odporność.
Mikrobiom a prawidłowa masa ciała
Mikrobiom odgrywa znaczącą rolę w regulacji masy ciała, wpływając na sposób, w jaki nasz organizm przetwarza i magazynuje energię. Badania wykazały, że osobom z różnorodnym mikrobiomem częściej towarzyszy prawidłowa waga, w której wyznaczaniu pomaga BMI. Specyficzne szczepy bakterii, takie jak Lactobacillus i Bifidobacterium, były powiązane w badaniach z utrzymaniem prawidłowej masy ciała. Z kolei u osób z otyłością stosunek bakterii z gatunku Firmicutes do Bacteroidetes był podwyższony.[2]
Jak zmienia się mikrobiom u osób chorujących na otyłość?
U osób z otyłością obserwuje się zmniejszoną różnorodność mikrobiomu[3], co może przyczyniać się do niezdrowego przybierania na wadze. Ponadto niektóre badania sugerują, że dysbioza mikrobiomu (czyli zaburzenie równowagi mikroflory) może wpływać na inne stany w organizmie sprzyjające rozwojowi otyłości.
Porównanie mikrobiomu osób z prawidłową masą ciała i osób z otyłością
Porównując mikrobiom osób z prawidłową masą ciała i osób z otyłością można zauważyć wyraźne różnice w składzie i różnorodności bakterii. Osoby, u których występuje prawidłowa masa ciała, mają bardziej różnorodny mikrobiom, co jest związane z lepszym zdrowiem. Różnice te mogą wpływać na metabolizm, uczucie sytości, a tym samym na zdrowie i mogą sprawiać, że pojawia się nadwaga.
Jak dbać o zdrowy mikrobiom i prawidłową wagę?
Dbanie o zdrowy mikrobiom wymaga zbilansowanej diety, bogatej w prebiotyki oraz błonnik i probiotyki, znajdujące się między innymi w:
- kiszonkach
- fermentowanych przetworach mlecznych
- fermentowanych przetworach soi[4]
- kombuchy
Dodatkowo zdrowemu mikrobiomowi sprzyja regularna aktywność fizyczna i unikanie przyjmowania antybiotyków bez wyraźnej konieczności. Zmiana nawyków żywieniowych na takie, które promują różnorodność bakteryjną, może mieć pozytywny wpływ na mikrobiom i pomóc w utrzymaniu prawidłowej masy ciała. Ważny jest też regenerujący sen, unikanie stresu oraz przyjmowanie suplementów z probiotykami w sytuacjach sprzyjających osłabieniu mikrobiomu. Należą do nich okresy po infekcjach, biegunkach, po antybiotykoterapii, w okresie jesienno-zimowym, w przypadku przyjmowania dużych ilości leków równocześnie.
Wnioski płynące z badań nad mikrobiomem otwierają nowe perspektywy dla profilaktyki i postępowania w otyłości. Zrozumienie, jak mikrobiom wpływa na naszą masę ciała, daje możliwość lepszego dostosowania diety i stylu życia do indywidualnych potrzeb naszego organizmu, co może prowadzić do lepszego zdrowia w przyszłości i utrzymania prawidłowej masy ciała.
Przypisy:
[1] https://www.sciencedirect.com/topics/immunology-and-microbiology/microbiome
[2] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8291023/
[3] https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8291023/
[4] https://www.health.harvard.edu/staying-healthy/how-to-get-more-probiotics