Mikrobiom to zbiór milionów drobnoustrojów i bakterii zamieszkujących naszą florę bakteryjną i powstaje on już w okresie rozwoju płodu. Każda osoba rodzi się z własną, unikalną mikrobiotą, która ma wpływ np. na układ immunologiczny, metaboliczny, a także na pracę mózgu1. To, w jaki sposób przychodzimy na świat ma ogromne znaczenie dla składu naszego mikrobiomu. Dowiedz się, jak metoda porodu wpływa na mikrobiom niemowląt.
Co wpływa na mikrobiom niemowląt?
To, jak będzie wyglądał mikrobiom dziecka zależy od wielu czynników. Skład jego naturalnej mikrobioty może się zmieniać w trakcie trwania ciąży, podczas porodu, a także po narodzinach1. Na mikrobiom niemowlęcia wpływa mikrobiota jelit i pochwy matki. Mówi się, że mikrobiom dziecka kształtuje się długofalowo od okresu prenatalnego, do około 2-3 roku życia2.
Wpływa na nią stan zdrowia przyszłej mamy, jej dieta, ewentualne leki i antybiotyki, które przyjmuje. Na mikrobiotę niemowlęcia wpływa również to, w jaki sposób przychodzi ono na świat. Dowiedziono, że podczas ciąży bakterie kobiety znajdują się zarówno w macicy, płynie owodniowym, krwi pępowinowej, jak i błonie płodowej1. Podczas porodu naturalnego, dziecko przemierzając drogi rodne matki, zbiera bakterie i drobnoustroje z jej mikrobiomu. One z kolei bardzo szybko zasiedlają niemowlęce jelita i formują indywidualną, bogatą mikrobiotę dziecka już w momencie przyjścia na świat.
Jak cesarskie cięcie wpływa na mikrobiom noworodka?
Dzieci, które urodziły się naturalnie, zyskują bakterie pochodzące z przewodu pokarmowego oraz dróg rodnych matki. Należą do nich takie skupiska bakterii jak Lactobacillus (bakterie kwasu mlekowego), Bifidobacterium, Prevotella, Sneathia. Z kolei zauważono, że u niemowląt, które przyszły na świat poprzez cesarskie cięcie, mikrobiom wygląda inaczej. Dominują w nim bakterie pochodzące między innymi ze skóry matki oraz z otoczenia szpitalnego. Są to Staphylococcus, Corynebacterium i Propionibacterium.
U dzieci, które przychodzą na świat metodą cesarskiego cięcia, bakterie rodzaju Lactobacillus, które odpowiadają za fermentację niektórych składników pokarmowych, stymulację systemu odpornościowego, hamowanie rozwoju patogenów, czy produkcję biotyny i witaminy K oraz hormonów, kolonizują się we florze jelitowej w opóźnionym trybie, bo aż 10 dni po urodzeniu, a inne mogą osiedlić się nawet dopiero w 6 miesiącu życia1,3.
Operacyjna metoda porodu, czyli poprzez cesarskie cięcie, może nieść za sobą zwiększone ryzyko otyłości, astmy lub zaburzeń immunologicznych, choroby zapalne jelit, alergie, atopowe zapalenie skóry oraz większe prawdopodobieństwo otyłości w późniejszym okresie życia1,4. Wykazuje się też, że skład mleka matki, która urodziła siłami natury, różni się od mleka tej, która urodziła dziecko poprzez cesarskie cięcie1.
Jak wesprzeć mikrobiom dziecka po cesarskim cięciu?
Jeśli z różnych względów lekarze sugerują lub przyszła mama podejmuje decyzję o porodzie przez cesarskie cięcie, należy szybko zapewnić dziecku przede wszystkim odpowiednią dietę, bogatą w błonnik i wspierającą mikrobiom oraz regularny kontakt ze skórą matki.
Częste wspólne przebywanie, kontakt skórny, karmienie piersią, a nawet oblizywanie smoczka przed podaniem go dziecku, może pomóc w wymianie bakterii i budować mikrobiotę niemowlęcia. Można również wesprzeć niemowlęcy mikrobiom, dodając do mleka probiotyki dla niemowląt. Istnieją bowiem badania, które potwierdzają pozytywne skutki takiej suplementacji4.
Bibliografia:
- http://ipkn.edu.pl/wp-content/uploads/2019/08/Medycyna-XXI-wieku.pdf#page=4
- https://instytut-mikroekologii.pl/jak-przygotowac-sie-na-ciaze/
- https://www.mp.pl/pacjent/leki/subst.html?id=496
- https://www.forumginekologii.pl/artykul/mikrobiom-noworodka