Mikrobiom

Wyjątkowy ekosystem

Mikrobiom (mikrobiota, mikroflora) to skomplikowany i wyspecjalizowany ekosystem w ludzkim jelicie1. Mikrobiom jelitowy to nawet 100 bilionów drobnoustrojów, co ilościowo daje liczbę ok. 10 razy większą niż liczba wszystkich komórek organizmu ludzkiego.

Mikrobiom – Twój personalny kod

Jest on tak unikalny, jak linie papilarne czy tęczówka oka człowieka. To nasz dobrostan, kapitał, który dziedziczymy w momencie przyjścia na świat i od nas zależy jego kondycja.

Mikrobiom jelitowy

działanie korzystne dla organizmu człowieka 2,3
Mikrobiom
Produkcja witamin z grupy B i witaminy K2
Wpływ na układ immunologiczny
Wytwarzanie krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych ważnych w funkcjonowaniu jelit
Wpływ na większość narządów człowieka, w tym m.in. na mózg i płuca

Dysbioza

Zaburzenie równowagi mikroflory jelitowej spowodowane lekami, stresem lub niewłaściwym jedzeniem4.

Kto narażony jest na zaburzenia mikrobiomu jelitowego?

Na zmiany w składzie mikrobiomu (dysbiozę) narażone są osoby przyjmujące:

  • leki na cukrzycę
  • inhibitory pompy protonowej (zgaga, refluks)
  • leki przeciwbólowe i przeciwzapalne
  • antybiotyki
  1. Jakobsson H.E. et al. Short-term antibiotic treatment has differing long-term impacts on the human throat and gut microbiome. PLoS One. 2010 Mar 24;5(3):e9836. doi: 10.1371/journal. pone.0009836. PMID: 20352091; PMCID: PMC2844414.
  2. Bernatek M. et. al. Factors Determining Effective Probiotic Activity: Evaluation of Survival and Antibacterial Activity of Selected Probiotic Products Using an “In Vitro” Study. Nutrients 2022; 14(16): 3323. https://doi.org/10.3390/nu14163323.
  3. Becattini S, Taur Y, Pamer EG. Antibiotic-Induced Changes in the Intestinal Microbiota and Disease. Trends Mol Med. 2016 Jun;22(6):458-478. doi: 10.1016/j.molmed.2016.04.003. Epub 2016 May 10. PMID: 27178527; PMCID: PMC4885777.
  4. Becattini S, Taur Y, Pamer EG. Antibiotic-Induced Changes in the Intestinal Microbiota and Disease. Trends Mol Med. 2016 Jun;22(6):458-478. doi: 10.1016/j.molmed.2016.04.003.

Mikrobiom – co to jest, jaką pełni funkcję w organizmie i jak o niego dbać?

Zrozumienie tego, czym jest mikrobiom, jak wpływa na nasze zdrowie i jak możemy o niego dbać, jest kluczowe dla utrzymania dobrego samopoczucia.

Mikrobiom – co to jest?

Czym jest mikrobiom? Mikrobiom to zbiór wszystkich mikroorganizmów – bakterii, wirusów, grzybów, a także ich genów – żyjących na powierzchni i wewnątrz naszego ciała1. Mikrobiom człowieka, zwłaszcza ten związany z układem pokarmowym, odgrywa kluczową rolę w naszym zdrowiu, wpływając na trawienie, odporność i nawet nastrój. Mikrobiom układu pokarmowego jest jak ekosystem, w którym różnorodność i równowaga są niezbędne do prawidłowego funkcjonowania. 

Mikrobiom a mikrobiota – czym się od siebie różnią?

Chociaż terminy „mikrobiom” i „mikrobiota” są często używane zamiennie, istnieje subtelna różnica między nimi. Mikrobiota odnosi się do samej zbiorowości mikroorganizmów, podczas gdy mikrobiom obejmuje mikrobiotę wraz z jej genami i środowiskiem. W kontekście naukowym, mikrobiom jest więc szerszym pojęciem, które obejmuje nie tylko mikroorganizmy, ale także ich interakcje i wpływ na gospodarza. Potocznie mikrobiom a mikrobiota są bardzo często używane jako synonimy.

Mikrobiom jelitowy – jaką pełni funkcję w organizmie?

Mikrobiom jelitowy ma fundamentalne znaczenie dla naszego zdrowia. Jaka jest rola mikrobiomu? Uczestniczy w trawieniu, pomaga w syntezie witamin i reguluje układ odpornościowy. Naukowcy odkrywają również inne funkcje mikrobiomu, w tym jego wpływ na układ nerwowy, na nasze nastroje i zachowania. Zdrowy mikrobiom jest zatem niezbędny nie tylko dla fizycznego, ale i psychicznego dobrego samopoczucia. Znaczenie mikrobiomu jest więc bardzo duże w całym naszym organizmie.

Dysbioza jelitowa – kiedy dochodzi do zaburzenia równowagi mikrobiomu?

Dysbioza jelitowa to stan, w którym równowaga mikrobiomu zostaje zachwiana. Może prowadzić do wielu problemów zdrowotnych, w tym do problemów z trawieniem, zmęczenia, problemów skórnych i hormonalnych. Do dysbiozy mogą przyczynić się czynniki takie jak niezdrowa dieta, stres, siedzący tryb życia czy nadużywanie antybiotyków. Objawy dysbiozy mogą być różnorodne i często trudne do zdiagnozowania. Do bardzo powszechnych należą jednak:

  • wzdęcia,
  • bóle brzucha,
  • zaparcia,
  • biegunki,
  • uczucie ciężkości.2

W przypadku zauważenia ich u siebie, warto rozważyć wzmocnienie mikrobiomu.

Jak odbudować mikrobiom i jak dbać o zdrowy mikrobiom?

Odbudowa i utrzymanie zdrowego mikrobiomu wymaga świadomego podejścia do diety i stylu życia. Oto, jak poprawić mikrobiom i najlepiej o niego zadbać.

Zmiana diety

Wprowadzenie do diety pokarmów bogatych w naturalne probiotyki (np. jogurty, kefiry) i prebiotyki (czosnek, cebula) jest kluczowe. Pomagają one wzmacniać zdrowy mikrobiom w naturalny sposób.

Zdrowy styl życia

Równie ważne są regularny ruch, odpowiednia ilość snu i zarządzanie stresem. Dowiedziono, że hormony stresu mogą osłabiać mikrobiom i wzmacniać dysbiozę jelit.3

Unikanie używek

Alkohol, nikotyna czy sztuczne słodziki znajdujące się w słodyczach mogą negatywnie odbijać się na mikrobiomie, dlatego warto ich unikać.

Włączenie suplementów z probiotykami

Warto wspierać nimi mikrobiom zwłaszcza w okresie infekcyjnym, po infekcjach rotawirusowych czy w przypadku przyjmowania wielu leków. Najlepiej wybierać wtedy synbiotyki, czyli produkty, które zawierają zarówno probiotyki, jak i prebiotyki. Mają one szansę lepiej wzmocnić mikroflorę jelitową. To bardzo dobry sposób na to, jak odbudować mikrobiom.

Wszystkie te wspomniane czynniki holistycznie wpływają na zdrowie mikrobiomu, a co za tym idzie, na nasze ogólne lepsze samopoczucie.

1https://www.sciencedirect.com/topics/immunology-and-microbiology/microbiome
2https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC8454481/
3https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7213601/
Czytaj więcej

Dowiedz się więcej

Czy mikrobiom osób z prawidłową masą ciała różni się od mikroflory osób z otyłością?
Regeneracja mikrobiomu

Czy mikrobiom osób z prawidłową masą ciała różni się od mikroflory osób z otyłością?

Przekonaj się, jak mikrobiom wpływa na Twoją wagę oraz jak najlepiej o niego zadbać, by nie dopuścić do rozwoju otyłości powiązanej z dysbiozą jelitową.

czytaj
Mikrobiom u seniorów – jak zadbać o starzejący się mikrobiom?
Regeneracja mikrobiomu

Mikrobiom u seniorów – jak zadbać o starzejący się mikrobiom?

Wraz z wiekiem mikrobiom u osób starszych zmienia się i osłabia. Sprawdź, jak skutecznie go wzmacniać wraz z upływem lat.

czytaj