Mikroflora naszego układu pokarmowego pełni istotne funkcje w organizmie. Choć jelita kojarzą nam się przede wszystkim z procesami przemiany materii, równie ważną rolę odgrywają przy ochronie naszego organizmu przed chorobami. Na czym polega ochrona immunologiczna jelit?
Flora jelitowa – sprzymierzeniec w walce z czynnikami chorobotwórczymi
Nasze jelita zasiedlane są przez bakterie z rodzin Lactobacillus i Bifidobacterium. Ich pożyteczne działanie chroni przewód pokarmowy przed licznymi szkodliwymi drobnoustrojami, które mogą wniknąć do niego wraz z pożywieniem. Toksyczne substancje i trudno trawione przez organizm resztki pożywienia stają się doskonałym siedliskiem dla rozwijających się grzybów i pasożytów. W efekcie osłabiony organizm staje się niezwykle podatny na długie i uciążliwe infekcje.
Dlatego zdrowa mikroflora jelitowa jest najlepszym orężem w walce z patogenami. Ogromna (do pięciuset metrów kwadratowych) powierzchnia układu pokarmowego to także miejsce, w którym znajduje się aż osiemdziesiąt procent całej tkanki limfocytowej organizmu. Rolą limfocytów jest czynna obrona ciała przed inwazją szkodliwych substancji z zewnątrz. Z tego względu układ pokarmowy to nie tylko system zaangażowany w przemianę materii; zajmuje się on również intensywną ochroną organizmu przed chorobotwórczymi drobnoustrojami.
Mikroflora bakteryjna jelit – co ją osłabia?
1. Antybiotykoterapia
Aby mikroflora bakteryjna jelit spełniała swoje pożyteczne funkcje, należy o nią odpowiednio dbać. Niestety podczas codziennego funkcjonowania człowieka dobre bakterie jelitowe narażone są na wiele szkodliwych czynników, osłabiających znacząco ich działanie. Przede wszystkim należy do nich antybiotykoterapia. Choć antybiotyki zabijają patogeny w naszym organizmie, przy okazji usuwają z niego pożyteczne bakterie Lactobacillus i Bifidobacterium.
2. Zła dieta
Podobnie działają stany zapalne oraz nieodpowiednia dieta, która obciąża jelita. Do substancji, które wyjątkowo szkodzą mikroflorze, należą cukry, alkohol, przetworzona żywność, tłuszcze trans (powstałe w wyniku tłoczenia na gorąco olejów roślinnych) oraz konserwanty i barwniki zawarte w produktach spożywczych.
3. Stres
Szacuje się, że osłabiona mikroflora jelit odpowiada za liczne ciężkie choroby, takie jak cukrzyca czy nowotwory (naukowcy sądzą, że aż 15 proc. przypadków nowotworów to efekt zniszczonej mikroflory). Inne powody uszkodzenia naturalnego środowiska jelit to przewlekłe zmęczenie i stres, a także bardzo aktywne uprawianie sportu.
Probiotyki – jak ratować mikroflorę jelitową?
Florę jelitową, zwłaszcza po przebytej antybiotykoterapii, pomagają nam odbudować preparaty probiotyczne – probiotyki lub synbiotyki. To specjalne produkty spożywcze, które zawierają w sobie szczepy bakterii Lactobacillus i Bifidobacterium. Ich regularne przyjmowanie pozwoli zasiedlić środowisko jelit pożytecznymi mikroorganizmami, chroniącymi organizm przed drobnoustrojami z zewnątrz.
Na co zwrócić uwagę przy wyborze doustnego probiotyku? Z pewnością na to, czy kultury bakterii zawarte w jego składzie są żywe – tylko takie pomogą nam skolonizować jelita i doprowadzić je do stanu sprzed choroby. Probiotyki można przyjmować bez obaw, szczególnie warto zażywać je już w czasie samej antybiotykoterapii.
Oprócz zażywania doustnych preparatów, takich jak probiotyki w kapsułkach, warto zadbać o wchłanialność pożytecznych substancji poprzez modyfikację codziennej diety. Jej podstawą powinien być błonnik w postaci kasz i pełnoziarnistego pieczywa. Również jogurty i kefiry są cennym wspomagaczem preparatów probiotycznych, pod warunkiem jednak, że mają naturalny skład i nie zawierają barwników ani konserwantów, przedłużających sztucznie trwałość produktu.
Zażywanie probiotyków i odpowiednia dieta z pewnością pomogą usprawnić florę jelitową i pozwolić jej w pełni chronić organizm przed patogenami.
