Najczęściej tak się właśnie dzieje, o ile antybiotyk jest właściwie dobrany. Niestety leki tego typu nie są obojętne dla naszego organizmu i mogą wywoływać szereg działań niepożądanych, w tym np. biegunkę. Dlaczego tak się dzieje? Jaką rolę odgrywają probiotyki przy antybiotyku? Jakie są podstawowe zasady bezpiecznej kuracji antybiotykowej?
Antybiotyk – kiedy zachodzi konieczność jego podania?
Antybiotyki należy stosować podczas chorób, za których wywołanie odpowiadają przede wszystkim bakterie – stosowanie antybiotyków w przypadku chorób wirusowych jest nieuzasadnione, bowiem nie działają one na wirusy1.
Antybiotyk ma na celu zwalczyć szkodliwe bakterie, które wywołują chorobę, jednak niestety niszczy także te „dobre”, które odpowiadają za utrzymanie prawidłowej mikroflory jelitowej. W związku z tym zażywanie antybiotyków podczas chorób o charakterze wirusowym, jak np. grypa czy przeziębienie, nie tylko nie pomaga zwalczyć choroby i przyspieszyć procesu leczenia, ale wręcz przeciwnie – wywołuje więcej szkody niż pożytku.
Jeżeli zatem lekarz zaleca przyjęcie antybiotyku, ale mamy jakiekolwiek wątpliwości, warto dopytać, na jakiej podstawie to robi i czy jest pewien, że jest to absolutnie konieczne.
Zasady bezpiecznej kuracji antybiotykowej
1. Antybiotyk zwalcza tylko infekcję bakteryjną
Pierwszą i podstawową zasadą jest stosowanie antybiotyków wyłącznie w uzasadnionych przypadkach, gdy choroba na charakter bakteryjny. Antybiotyk, np. penicylina, jest lekiem na receptę, którą musi wystawić lekarz.
2. Nie wolno brać antybiotyków na własną rękę
Zdarza się czasem, że po leczeniu zostają w domu niewykorzystane antybiotyki. W żadnym wypadku nie powinniśmy po nie sięgać bez konsultacji ze specjalistą i tylko dlatego, że czujemy, iż zbliża się choroba i chcemy ją „zdusić w zarodku”. Stosowanie antybiotyków w ramach profilaktyki jest groźne i niedopuszczalne.
3. Warto zrobić posiew i antybiogram
W przypadku ostrych infekcji lekarz przepisuje zazwyczaj antybiotyki o szerokim spektrum działania, które oddziałują na różne rodzaje bakterii. W związku z tym – niezależnie od tego, jaka bakteria nas zaatakowała – istnieje szansa, że antybiotyk będzie skuteczny.
Niemniej warto jednocześnie wykonać badania laboratoryjne, jak np. posiew i antybiogram, dzięki którym lekarz będzie mógł precyzyjnie dopasować antybiotyk do bakterii, które odpowiadają za naszą chorobę2.
4. Antybiotyk należy przyjmować zgodnie z zaleceniami lekarza
Antybiotyki należy stosować zawsze zgodnie z zaleceniami lekarza, przestrzegając dawkowania oraz wyznaczonego czasu antybiotykoterapii. Nawet jeżeli poczujemy się już w pełni dobrze, nie powinniśmy przerywać leczenia przed czasem, ponieważ wyzdrowienie może być tylko pozorne i objawy szybko powrócą – wówczas ponownie może zajść potrzeba wybrania kolejnej pełnej serii antybiotyku.
5. Warto przyjmować probiotyk przy antybiotyku
Niezmiernie ważnym elementem bezpiecznej kuracji antybiotykowej jest tzw. osłona na żołądek. Osłona przy antybiotyku to nic innego jak dobrze dobrany probiotyk1. Probiotyk przy antybiotyku jest niezbędny, ponieważ ma on za zadanie zapobiec występowaniu zaburzeń lub zmniejszyć niepożądane działania antybiotyku1. Chroni on mikroflorę bakteryjną jelit, zmniejszając prawdopodobieństwo wystąpienia objawów, takich jak m.in. biegunka3.
6. Probiotyk czy synbiotyk – co wybrać?
Doskonałym wyborem będzie synbiotyk. Co to takiego? Synbiotyk stanowi połączenie probiotyku, czyli dobrych bakterii, z prebiotykiem, tj. ze składnikiem odżywczym wpływającym pozytywnie na namnażanie się bakterii probiotycznych. Oligofruktoza, obok inuliny, jest najlepiej poznanym i najpowszechniej stosowanym prebiotykiem3.
Nawet jeśli dzięki stosowaniu probiotyku nie wystąpiły żadne działania niepożądane w czasie antybiotykoterapii, warto stosować go jeszcze po zakończeniu leczenia, aby w pełni przywrócić równowagę mikroflory jelitowej.
Bibliografia:
- Lek. med. Przybylska-Feluś M. Powikłania po antybiotykoterapii. https://gastrologia.mp.pl/lista/96305,powiklania-po-antybiotykoterapii,1. Data dostępu: 20.12.2017
- Lek. med. Ciaś J. Diagnostyka mikrobiologiczna zakażeń bakteryjnych. https://choroby-zakazne.mp.pl/diagnostyka/157051,diagnostyka-mikrobiologiczna-zakazen-bakteryjnych. Data dostępu: 20.12.2017
- Dr. n. med. Wnęk D. Probiotyki, prebiotyki i synbiotyki. https://dieta.mp.pl/zasady/142829,probiotyki-prebiotyki-i-synbiotyki. Data dostępu: 15.12.2017